Yolsuzluk ve rüşvet dahil beş farklı suçlamayla yargılanan New York Belediye Başkanı Eric Adams için hazırlanan iddianamede Türkiye’yi ilgilendiren bir dizi argüman yer alıyor. İddianamede, hareketlerin bir kısmının Türkiye’de gerçekleştiği ve bir kısmının ABD’de bulunan Türk yetkililer tarafından işlendiği belirtiliyor. Hukukçular İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturma başlatması gerektiğine işaret ediyor.
ABD’de yolsuzluk ve rüşvetle suçlanan 64 yaşındaki Demokrat Partili New York Belediye Başkanı Eric Adams hakkındaki iddianameye nazaran Adams, Türk iş temaslarından 123 bin doları aşan armağan, rüşvet, Türk Hava Yolları’ndan (THY) seyahat indirimi ve yasadışı bağış aldı. İçerisinde Türkiye New York Başkonsolosluğu, Türk Ataşelikler, BM Türkiye Daimi Temsilciliği, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Temsilciliği ve T.C. Merkez Bankası New York Temsilciliği’nin bulunduğu 36 katlı Türkevi binası kapsamında alındığı tez edilen “rüşvetlerin” Türk iş insanlarından ve diplomatlardan edinildiği belirtiliyor. Adams; komplo kurma, dolandırıcılık, federal program rüşveti ve yabancı ülke vatandaşlarından kampanya bağışı alma suçlamalarıyla karşı karşıya.
İDDİANAMEDEKİ TÜRKLER
New York Güney Bölge Mahkemesi tarafından kamuoyuna açıklanan iddianamede Türk “yetkili” ve “iş insanlarının” isimlerinin verilmemesine rağmen ABD basınının işaret ettiği birtakım isimler var.
Adams hakkında hazırlanan 57 sayfalık iddianamede “Türkiye” ve “Türk” sözleri 297 defa kullanılıyor. New York Times’ın haberinde iddianamede “Türk yetkili” olarak belirtilen ve Adams’a yasadışı bağış yapılmasını sağlayan kişinin eski New York Başkonsolosu Reyhan Özgür olduğu, “iş adamı 1” olarak tanımlanan ve ‘saman bağışçılar” yoluyla Adams’a bağışta bulunan kişinin ise Bahçeşehir Üniversitesi ile Bay Atlantic Üniversitesi’nin kurucusu iş insanı Enver Yücel olduğuna işaret ediliyor. Saman bağışçı, kendi ismine bağış yapmak için diğer bir kişinin parasını yasadışı olarak kullanan kişi olarak tanımlanıyor.
Ayrıca iddianamede Adams’ın Türk Hava Yolları’nın New York genel müdürü Cenk Öcal ile “Türk yetkili” aracılığıyla tanıştırıldığı belirtilerek aldığı fiyatsız yahut yüksek indirimli biletlere atıfta bulunuluyor.
‘ÜCRETSİZ KONAKLAMA’
Adams’ın kampanyasına Türk yetkilinin ricası üzerine bağış yapan bir başka isim, iddianamede “İş adamı 5” olarak tanımlanan Nadir Arkan. İddianamede ayrıyeten Adams’ın “varlıklı bir Türk iş kadınının” sahibi olduğu ‘St. Regis İstanbul’ isimli otelde fiyatsız konakladığı, belirtilen iş bayanının ise Demet Sabancı Çetindoğan olduğu argüman ediliyor. Adams’ın, Brooklyn ilçe başkanlığının birinci yılında sık sık Türkiye’ye geldiği ve ikinci seyahatinin, Türk teşebbüsçü tarafından ayarlandığı belirtiliyor. New York Times’ın haberine nazaran teşebbüsçü Türk, Arda Sayıner.
Bülent Yücetürk
‘SUÇ TÜRKİYE’DE İŞLENDİ’
Konuya ait Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulunan eski Ankara Cumhuriyet Savcısı Bülent Yücetürk, “Amerika’daki Türkevi inşaatında birtakım ruhsat süreçleri için belediye liderine rüşvet verildiği savlarından o denli anlaşılıyor ki bir kısım rüşvet aksiyonları Türkiye’de gerçekleşmiş. Türk Ceza Kanunu’nun 8/1 hususuna nazaran hata oluşturan bir fiilin tamamının yahut bir kısmının Türkiye’de işlenmesi halinde fiilin Türkiye’de işlendiği kabul edilir. Rüşvet hatası şikâyete bağlı bir cürüm değildir, kamu ismine soruşturulması gerekir. Hasebiyle fiilin kısmen işlendiği yer İstanbul’dur. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın resmen harekete geçerek soruşturmayı başlatması gerekir. Ayrıyeten Türk Ceza Kanunu’nun 10. unsuruna nazaran yabancı bir ülkede Türkiye namına hata işleyen kamu misyonları haklarında yabancı ülkede dava açılmış olsa dahi Türkiye’de ayrıyeten yargılanırlar. Bu aksiyonların bir kısmının Türkiye’de işlendiği ve Amerika’daki hataların bir kısmının da orada bulunan Türk vazifeliler tarafından işlendiği çok açık bir biçimde iddianamede anlaşıldığından İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın bu hususta resmen harekete geçerek soruşturma başlatması gerekir” tabirlerini kullandı.
‘TÜRKEVİ DENETLENMEDEN AÇILDI’
Adams’ın Türkevi binasının Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyaretine denk gelecek halde güvenlikle ilgili denetlemelerden geçmeden açılmasını sağladığı argüman ediliyor. İddianameye nazaran “Türk yetkili” ve öteki Türk yurttaşları aracılığıyla Adams, Türkiye’de bulundukları vakit dilimleri içinde, lüks otellerde fiyatsız konaklamaktan lüks restoranlarda fiyatsız yemek yemeye ve fiyatsız dünyanın farklı noktalarına seyahat etmeye kadar bir dizi usülsüzlüğe imza attı. ABD basınına yansıyan bir başka kıymetli tez ise Adams’ın Azerbaycan asıllı çalışanın itirafçı olması. New York Post gazetesi, Adams için “Grand Theft Auto” (Büyük otomobil hırsızlığı) oyununa gönderme yaparak “Grand Theft Ottoman” (Büyük Osmanlı hırsızlığı) manşetini atarken duruşmaları başlayan davanın Türkiye ayağı merak ediliyor.
YANDAŞ VAKIF BAĞLANTISI
Ensar Vakfı ve Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı’nın (TÜRGEV) kurduğu TİPKEN Vakfı’nın Mali İşler Sorumlusu Memiş Yetim, ABD’de başkanlık seçimi için yarışan Demokrat Parti adayı eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton’ın seçim kampanyası için 5 bin 400 dolar bağışta bulunmuştu. Yetim, Clinton’ın yanı sıra Eric Adams’ın kampanyasına da 2 bin dolar bağış yapmıştı. Vakfın o dönemdeki Yönetim Kurulu Lideri Behram Turan da 2019 yılında Adams’a 2 bin dolar bağış yapmıştı.
Kemal Kılıçdaroğlu
‘AKP İKTİDARININ CÜRÜMLERİNE ORTAK OLUNMAMALI’
CHP’nin 7’nci Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, isim vermeden CHP lideri Özgür Özel’in New York’taki Türkevi binası hakkında yaptığı açıklamaları ve AKP ile olağanlaşma yaklaşımını eleştirdi. Özel, Türkevi binasıyla ilgili yapının tüm Türkiye için gurur kaynağı olduğunu söylemiş, daha sonra da “Rüşvet alan varsa soruşturulur” demişti. Kılıçdaroğlu toplumsal medya hesabı üzerinden yaptığı yorumda, olağanlaşma adımlarını eleştirdi, bunun AKP’nin yanılgılarına göz yummak olduğunu savundu. “Erdoğan hükümeti ve kurduğu Saray sisteminin ismi Türkiye Cumhuriyeti Devleti değildir” sözünü kullanan Kılıçdaroğlu, şunları yazdı:
NORMALLEŞME TEPKİSİ
“Cumhuriyet Halk Partisi; rüşveti aklayacak, rüşvet verenleri devlet olarak isimlendirecek ve bu çarka payanda olacak bir parti asla değildir. Halkın büyük umutlarla sıkı sıkıya bağlandığı CHP’nin kurumsal sorumluluğu, iktidarla olağanlaşma ismi altında yapılan yanlışlıklara göz yummak, işlediği cürümlere ortak olmak değildir. Bugün olağanlaşma ismi altında bizlere AKP’nin yanlışlarına göz yummamızı isteyenlere duyururuz ki şafağın söktüğü, güneşin battığı yerdeyiz ve gayret edeceğiz…”