Senegal’in Saint-Louis kentinde bu yıl dördüncüsü düzenlenen telli çalgılar şenliği “Au Tour des Cordes”a katılan Zayed, verdiği konser sonrası, ülkesinde devam eden soykırım ve müzik mesleğine ait açıklamalarda bulundu.
Kudüs’te doğan ve çocukluğunu Kudüs ile Ramallah ortasında geçiren Zayed, o devir yaşadıkları insan hakkı ihlallerinin bir çocuk olarak farkında olmadığını söyledi.
Zayed, işgal altındaki Filistin topraklarındaki geçirdiği çocukluğun “normal” olmadığını lakin büyüdükten hatta Fransa’ya yerleştikten sonra idrak ettiğini belirtti.
Filistinli sanatçı, “İkinci İntifada olduğunda 9 yaşındaydım. Başımıza bombalar yağıyordu, her an ölebilirdik ancak korkmuyorduk. Zira tam olarak neyin içinde olduğumuzu da bilmiyorduk. Ne vakit ki Fransa’ya gittim ve olaylara biraz daha uzaktan baktım, yaşananların hiç de olağan olmadığını gördüm.” dedi.
Zayed, müziksever bir ailede büyüdüğüne de dikkati çekerek, kanunla birinci defa 5 yaşında, erkek kardeşi kanun çalarken tanıştığını söz etti.
“Kardeşim hocasıyla kanun çalarken adeta büyülenmiş formda onları izlediğimi ve kanuna ‘büyülü kutu’ ismini taktığımı hatırlıyorum.” diyen Zayed, birkaç yıl sonra da profesyonel kanun eğitimine başladığını kaydetti.
Zayed, kanun eğitimi alırken Türk ve Osmanlı müziğinden de sık sık eserler dinlediğini lisana getirerek, Göksel Baktagir, Pınar Somakçı ve Aytanç Doğan üzere isimleri de beğenerek takip ettiğini vurguladı.
“HEM SORUMLULUK HEM SUÇLULUK DUYUYORUM”
Zayed, müziğin Filistin’de yetişmiş bir çocuğun dünyasına özgürlük getirdiğinin altını çizerek, “Müzik benim hayatımı kurtardı diyebilirim. Müzik sayesinde o anki gerçeklikten uzaklaşarak özgür olduğunuz illüzyonuna kapılıyorsunuz.” tabirini kullandı.
Fransa’da yaşayan Filistinli bir sanatçı olarak yaşananlar karşısında karmaşık hisler hissettiğini de belirten Zayed, “Filistin’deki soykırım karşısında hem sorumluluk hem de suçluluk duyuyorum. Konuşmaktan daha fazlasını yapmak istiyorum. Tam olarak sözlerle tabir edemediğim bu vahşet, bu soykırım artık durmalı.” diye konuştu.
-“GEORGE FLOYD İLE KUDÜS’TE ŞEHİT EDİLEN OTİZMLİ İYAD HALLAK’IN KATİLİ AYNI”
Zayed, konserinde seslendirdiği Filistinli şair Hüseyin Barguti’nin bir şiirinden esinlenerek yazdığı “Safartu” isimli kesimini hazırlarken George Floyd ve Kudüs’te şehit edilen otizmli İyad Hallak’ın kıssasından çok etkilendiğini söyledi.
Christine Zayed şöyle devam etti:
“Farklı vakitlerde, farklı yerlerde öldürülen 2 kişi lakin her ikisinin de vefatı birbiriyle ilişkili. ABD’de öldürülen siyahi George Floyd’un da Kudüs’te öldürülen otizmli İyad Hallak’ın da katili birebir, onlar birebir sistemin kurbanı oldular. Otizmli İyad karşısında İsrail askerlerini görünce paniklediği için öldürüldü. George Floyd da benzeri formda öldürüldü. Zira Filistinliydi, zira siyahiydi. İki kıssa ortasında bir irtibat kurdum. Hatta şarkıyı bestelerken ağlamaya başladım.”
Konserinde 8 Aralık 2023’te İsrail bombardımanında hayatını kaybeden Gazzeli akademisyen, şair ve muharrir Rıfat el-Arir’in “Eğer ölmem gerekiyorsa (If I must die)” başlıklı şiirini de okuyan Zayed, Arir’in çok değerli bir şair olduğunu da kelamlarına ekledi.
5 GÜN ORTAYLA ÖLDÜRÜLDÜLER
ABD’nin Minneapolis kentinde, 25 Mayıs 2020’de düzmece 20 dolarlık banknot kullanmakla suçlanarak gözaltına alınan siyahi Amerikalı George Floyd, polis memuru beyaz Derek Chauvin’in, dizlerini boğazına dayaması sonucu nefessiz kalarak hayatını kaybetmişti.
32 yaşındaki otizmli Hallak da 30 Mayıs 2020’de Mescid-i Aksa’nın da içinde yer aldığı Doğu Kudüs’ün “Eski Şehir” bölgesinde bulunan El-Esbat (Aslanlı) Kapısı’nda İsrail polisince açılan ateş sonucu hayatını yitirmişti.
“Tabanca taşıdığı kuşkusuyla ‘dur’ ihtarı yapıldığı lakin bu ihtara uymayarak kaçtığı” gerekçesiyle vurulan Hallak’ın üzerinde silah bulunmadığı ve Eski Kent’teki okuluna gittiği ortaya çıkmıştı.
İSRAİL POLİSİ, DAHA SONRA HALLAK’IN “SUÇSUZ YERE” ÖLDÜRÜLDÜĞÜNÜ KABUL ETMİŞTİ
Hallak’ın vefatı sonrası birçok ülkede düzenlenen şovlarda, “İyad ile George için adalet”, “İyad ile George nefes alamıyor” yazılı pankartlar kullanılmıştı.
Irkçılık temelli polis şiddetinin neden olduğu iki olayın 5 gün ortayla yaşanması, birçok protestoda Hallak ile Floyd’un ismini yan yana getirmişti.