SERCAN DİNÇ / milliyet.com.tr – Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında dün Beştepe’de Savunma Sanayii İcra Komitesi Toplantısı gerçekleştirildi.
Toplantıda, katmanlı hava savunma sistemleri ile tüm algılayıcı ve silahların bir ağ yapısı altında birbirleriyle entegre çalışması, ortak hava fotoğrafının oluşturulması, gerçek vakitli olarak harekat merkezlerine ulaştırılması ve yapay zeka takviyeli olarak karar vericilere sunulmasını temin eden yerli ve ulusal olarak geliştirilmekte olan “Çelik Kubbe Projesi” görüşüldü.
Savunma Sanayii İcra Komitesi’nde Ulusal Muharip Uçak KAAN, Bayraktar TB3, AKINCI ve AKSUNGUR tedarik projeleri ile sürü yetenekli, kamikaze ve küçük İHA projeleri de değerlendirildi.
‘ALINAN TARİHİ KARAR GÜZEL OLSUN’
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da toplantıda Çelik Kubbe Projesi’nin görüşüldüğünü ve karara bağlandığını belirterek, “Alınan bu tarihi kararın güzel olmasını diliyorum.” dedi.
‘TÜRK SAVUNMA ENDÜSTRİSİ GELECEK DEVİRDE YENİ REKORLARA İMZA ATACAK’
Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün de toplantıya ait yaptığı açıklamada, ‘Toplantıda birçok kritik projede değerli kararlar alındı. Alınan kararların en kısa müddette en hakikat halde hayata geçmesi için çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Hiç kuşkumuz yok her gün gelişen Türk savunma endüstrisi gelecek periyotta yeni rekorlara imza atacak.’ değerlendirmesinde bulundu.
‘SİSTEMLERİN TÜMÜ ONUN ÇATISI ALTINDA TOPLANACAK’
Çelik Kubbe’nin değeri nedir? Sistem nasıl çalışacak? İçinde hangi sistemler olacak? Savunma Siyaseti Analisti Turan Oğuz, milliyet.com.tr’den Sercan Dinç’e ‘Çelik Kubbe’yi kıymetlendirdi.
Bir müddettir bu esasen çalışılıyordu. Aslında ASELSAN da açıklamıştı. Çelik Kubbe ismi üstünde bir çatı, bu sistemin tamamı. İçinde İHTAR’dan en yeni elektronik harpten SİPER’e kadar tüm sistemler var. Yeni sistemler de bunun altına girecek. Hasebiyle burada adım adım, yıllar boyunca sürecek, genişleyecek bir yapıdan bahsediyoruz.
HİSAR üzere tek bir hava savunma sisteminden bahsetmiyoruz. Hepsi birbirine entegre olacak. Yıllar boyunca hava savunmayı ilgilendiren tüm alt sistemler, yalnızca hava savunma sistemleri de değil… Radarlar, elektronik harp sistemlerinin tümü onun çatısının altında toplanacak. Bu sonuçta büyüyen bir organizma.
‘TESPİT UYDULARI DA BU SİSTEMİN İÇERİSİNE GİRECEK’
İleride balistik füze engellemesi yaptığınız vakit bunu uzaydan da fark edebilmeniz lazım. Demek ki uydular da bu sisteme katılacak. Tespit uyduları var, onlar da bu sistemin içerisine girecek. Balistik füze engelleme sistemi yaptığımız vakit gelecekte bize o uydular da lazım olacak.
SİSTEMİ ‘HAKİM’ YÖNETİYOR
Radarlar, elektronik harp sistemleri, hava savunma sistemleri, efektörler, komuta denetim merkezleri bunun içinde. Hatta bunun içerisinde Türkiye tarafından yerli ve ulusal olarak geliştirilen data ağımız var. Bizim havadan ihbar denetim uçaklarımızın verdiği bilgiler de bu HAKİM Sistemi içerisinde. Bunların hepsini en üstte HAKİM Sistemi yönetiyor. Hasebiyle onlar da bu sisteme bilgi vererek oradan da hava resmi oluşturulacak. İHA’lardan gelecek olan manzaralar vs. hepsi sistemin içerisinde olacak.
Hatta gelecekte gemilerin radarlarından alınacak hava fotoğrafları de bunun içine dahil edilecek. Çatı üzere düşünün bunu. Tüm hava savunma denildiğinde ne gerekiyorsa radarı, komuta denetimi, haberleşmesi, efektörü, elektronik harbi hepsi bu çatının altında yer alacak. İşte bu çatının ismi da ‘Çelik Kubbe’
(HAKİM Hava Komuta Denetim Sistemi, farklı tipte ve yetenekteki sensörlerden aldığı dataları değerlendirerek Tanımlanmış Hava Fotoğrafını oluşturan, sahip olduğu tehdit kıymetlendirme ve av/silah tahsis algoritmaları aracılığıyla Silah Sistemleri ve Av Uçakları üzerinden Hava Misyon Denetim faaliyetini yürüten, gerçek vakitli karar takviye işlevleri ile taktik ve operasyonel düzeyde Hava Alanı Denetim faaliyetlerini icra etme imkanı sağlayan ulusal hava komuta denetim sistemidir.)
GELECEKTE ÖTEKİ ESERLER DE GELECEK
Siper Blok-3 üzere yahut Siper Blok-4 üzere füze hazır olduğu vakit SİPER sistemine entegre edilecek. Tabi muhtemelen yalnızca ASELSAN eserleri de olmayacak. Gelecekte öteki eserler de girecek. Mesela METEKSAN’ın yaptığı şu anda üzerinde çalıştığı kontratlı birtakım elektronik harp sistemleri var yahut öbür firmaların elektronik harp sistemleri var.
İlerde öteki firmalara verilecek hava savunma sistemleri, kısa ve orta menzilli olabilir. Onlar da bu sistemin altına gelecek. En üstteki bu çatı… Adım adım, vakit zaman her şey bunun altında yer alacak.
BU SİSTEMİN AVANTAJI
Örneğin; Merzifon’da bir hava tehdidi var. Sistem öteki radarlardan gelen bilgilerle onun Merzifon’a gittiğini tanımlayacak. Oradaki hava savunma sistemine ‘Sen hazır ol’ diyecek. Onu devreye sokacak. Diyelim ki; İstanbul’da radar da Ağrı’daki HİSAR-O da ona bağlı olacak. Dalaman’daki GÖKBERK Lazer Silahı da ona bağlı olacak.
“EN MİNİMUMUNDAN BAŞLADIK, YAVAŞ YAVAŞ BÜYÜYECEK”
Yurt dışı sistemimizde de görülecek bu sistem. Örneğin; Türkiye’de görülen bir hava radarının fotoğrafını Katar’daki de görebilecek. Katar’daki radarımızın yahut oradaki üsse konulacak bir hava savunma sisteminde görülen bir tehdidi Ankara’da görebilecek. En minimumundan başladık. Yavaş yavaş yeni sistemler girdikçe büyüyecek. Daima yeni ağlar kurulacak.